MEME KANSERİ
Meme kanserinin belirtileri nelerdir ?
1. Memede veya koltukaltında ele gelen kitle (sertlik, şişlik),
2. Meme başından akıntı,
3. Meme başında içe doğru çekilme, çökme veya şekil bozukluğu,
4. Meme cildinde yara veya kızarıklık,
5. Meme cildinde ödem, şişlik ve içe doğru çekintiler olması (portakal kabuğu görünümü),
6. Memede büyüme veya asimetri,
7. Kas ağrısı,
8. Bazı hastalarda ise bu belirtilerin hiçbirisi olmadan, kanser mammografide tespit edilebilir.
Meme kanseri için risk faktörleri nelerdir ?
1. Yaş Meme kanseri her yaşta görülebilmesine rağmen 40-50 yaşından sonra görülme oranı artar.Yaşı 85 in üstünde olan her 8 kadının birinde meme kanseri gelişir,
2. Önceden bilinen meme kanseri hikayesi. Hastanın aynı veya diğer memesinde daha önce tedavi edilen kanser olması tekrar kanser gelişmesi riskini arttırır,
3. Ailede meme kanseri öyküsü. Hastanın aile bireylerinde meme kanseri saptanması meme kanseri açısından risk oluşturur. Annede, kızkardeşlerde meme kanseri saptanması hasta için 2-3 kat artmış risk anlamını taşır. Meme kanseri menapoz öncesi yaşta ve iki memede birden ortaya çıkmışsa risk daha fazladır,
4. Genetik yatkınlık. Meme kanserlerinin % 5-10’unda genetik faktörler rol oynar. Özellikle erken yaşta ortaya çıkan meme kanserlerinde bu oran daha yüksektir. BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki bozukluk genetik meme kanserinin en önemli nedenidir,
5. Östrojen altında uzun süre kalmak ve östrojen tedavisi. Östrojene uzun süre maruz kalan kadınlarda meme kanseri riski artar. Bu herhangi bir nedenle östrojen kullanmak nedeniyle olabileceği gibi erken yaşta ergenlik çağına veya geç yaşta menapoza girmek şeklinde de olabilir. Çocuk doğurmayan veya geç yaşta anne olan kadınlarda da risk artmıştır,
6. Radyasyon tedavisi görmüş olmak,
7. Şişmanlık,
8. Sigara içmek,
9. Hormon tedavisi. Menapoz sonrası hormon tedavisi alan kadınlarda meme kanseri daha fazla görülür,
10. Kanser öncüsü lezyonlar. Memede daha önce herhangi bir nedenle yapılan biopsilerde atipik duktal hiperplazi veya karsioma in situ saptanması kanser riskini arttırır.
Meme kanserinin tanısı ve taramasında kullanılan yöntemler nelerdir ?
Mammografi
Meme kanserinin tanısında ve kitle taramasında mammografi çok değerli bir yöntemdir. Özellikle 50 yaşından sonra tanı güvenliği daha fazladır. 40 yaşından sonra rutin olarak her kadının mammografi çekilmesi önerilir.
Ultrasonografi
Özellikle memede ele gelen kitlesi olan hastalarda kitlenin içinin sıvı ile dolu olup olmadığını (kistik kitle) ayırt etmede faydalıdır.
Magnetik Rezonans (MR)
Memede MR fiyatı pahalı olmasına rağmen yüksek seviyedeki tanı güvenliği nedeniyle tercih edilebilir. Meme koruyucu cerrahi planlanan hastalarda gizli kalan başka bir tümör olup olmadığının araştırılması içinde kullanılabilir.
Genetik testler
BRCA1 ve BRCA2 genlerinin mutasyonu ve genetik meme kanseri arasında ilişki kurulduktan sonra yüksek riskli hastalarda kan testi ile bu genlerdeki mutasyon saptanabilir.